مقاومت میکروارگانیسم ها

مقاومت میکروارگانیسم ها

مقاومت میکروارگانیزم ها نسبت به آنتی بیوتیک ها

منشاء مقاومت نسبت به آنتی بیوتیک ها در باکتری ها یا ژنتیکی است یا غیرژنتیکی

منشاء غیر ژنتیکی مقاومت

آنتی بیوتیک هنگامی بر باکتری موثراست که از لحاظ متابولیکی فعال باشد
و باکتری هایی که از لحاظ متابولیکی غیرفعالند و درحال رشد و تقسیم نیستند نسبت به دارو مقاوم اند.
از آنجائیکه بیشترین فعالیت متابولیکی باکتری ها درفاز لگاریتمی رشد باکتری مشاهده می شود،
این میکروارگانیسم ها بیشترین حساسیت خود را به آنتی بیوتیک ها در این فاز نشان می دهند.
برای مثال مایکوباکتریوم ها غالبا به مدت چند سال پس از عفونت در نسوج زنده باقی می مانند
و در عین حال توسط مکانیسم های دفاعی میزبان محدود گشته و تکثیر نمی یابند.
اینگونه ارگانیسم ها را پایا می نامند. که در مقابل درمان مقاوم بوده
و نمی توان آنها را به کمک دارو ها ریشه کن کرد.
با این حال چنانچه این ارگانیسم ها شروع به تکثیر کنند
(به عنوان مثال به دنبال مهار و تضعیف ایمنی سلولی در بیمار) حساسیت کاملی در برابر همان داروها دارند.

منشاء ژنتیکی مقاومت

اکثر مقاومت های دارویی از این نوع است.
این امر بصورت جهش خودبخودی بر روی ژن های کنترل کننده حساسیت باکتری روی می دهد.
اینگونه مقاومت معمولا براساس تغییر در گیرنده های دارو در باکتری عمل می کند.
یکی از داروهایی که مقاومت با منشاء کروموزومی در آن زیاد دیده می شود ریفامپین است.
گونه های جهش کروموزومی مقاوم به ریفامپین شیوع زیادی دارند،
بنابراین درمان عفونت های باکتریال با ریفامپین به عنوان تنها داروی مورد استفاده اغلب با شکست مواجه است.

عوارض بالینی آنتی بیوتیک ها

در صورتیکه دارویی بتواند از تکثیر باکتری ها در نسوج جلوگیری کند ولی نتواند آنها را از بدن ریشه کن نماید، بیماری به حالت مزمن در می آید.
آنتی بیوتیک ها روی فلور طبیعی بدن اثر کرده و در نتیجه یک عدم تعادل در این فلور میکروبی ایجاد می شود که خود می تواند موجب بیماری گردد.
استفاده طولانی مدت از داروها باعث بروز عوارض سمی می گردد.

منابع ورود آنتی بیوتیک ها به محیط زیست

تاکنون مطالعات بسیاری در خصوص حضور آنتی بیوتیک ها در محیط زیست انجام شده است.
امانوئل و همکاران در سال 2002 میلادی در بررسی سمیت فاضلاب بیمارستانی دریافتند
که مواد معینی مانند عوامل ضدتومور، آنتی بیوتیک ها و ترکیبات ارگانوهالوژنه غالبا بدون هیچ گونه تجربه ایی از تصفیه خانه فاضلاب خارج می شود
که این ترکیبات شیمیایی می تواند با ایجاد عدم تعادل بیولوژیکی ، آلودگی محیط زیست طبیعی را موجب گردد.
پساب های بیمارستانی و فاضلاب شهری به ترتیب بیشترین و کمترین غلظت را دارا بودند.

بطورکلی دو مسیر برای ورود ترکیبات دارویی و هورمونی به محیط زیست وجود دارد.

1)دفع از بدن و ورود به شبکه فاضلاب و نهایتا آب های سطحی یا زیرزمینی و یا خاک.
پس از مصرف داروهای مختلف، درصدهای متفاوتی از آنها بدون تغییر از بدن دفع می شود.
درجه تغییر یک ترکیب در بدن، بستگی به ساختار آن ترکیب و نوع عملکرد آن در بدن دارد.

2)مسیر دوم دفع مواد دارویی ، از طریق دور ریخت داروهای تاریخ مصرف گذشته
و بدون استفاده که ممکن است از طریق دستشویی و شبکه فاضلاب و یا از طریق زباله به محل های دفع حمل می شود.
این راه و میزان دفع مواد دارویی از آن به عادت بیمار و نیز نسخه های تجویز شده توسط پزشک بستگی دارد
که می تواند در میزان داروهای دور ریخته شده موثر باشد.