ضدعفونی کردن آب
روش های ضدعفونی کردن آب
وقتی که آب از مراحل مختلف تهیه می گذرد بسته به چه مصرفی برسد باید در حد لزوم ضدعفونی شود.
منظور از ضدعفونی کردن، از بین بردن کلیه عوامل بیماری زا از طریق اضافه کردن عوامل فیزیکی و شیمیایی می باشد.
برای آبهای آشامیدنی، ضدعفونی کردن آب بسیار ضروری است.
میکروارگانیسم های آب در حضور موادغذایی به سرعت تکثیر می شوند و گاهی حتی یکی از آن ها باعث بیماری می شود
و یا در صورت بروز بیماری به علت بعضی موادشیمیایی آب، ورود میکروارگانیسم های بیماری زا باعث تشدید بیماری می شوند.
از این رو ملزم دانسته اند که آب آشامیدنی و یا آبی که در تهیه غذا به کار می رود و یا از آن در مصارف بهداشتی استفاده می شود
باید کاملا عاری از هرگونه عامل بیماری زا باشد.
انواع ضدعفونی کننده ها
ضدعفونی کننده ها را می توان براساس روش های فیزیکی و شیمیایی به دو دسته تقسیم کرد:
1-آنهایی که با واکنش شیمیایی عمل ضد عفونی کردن را انجام می دهند مانند کلر، ازن، برم و ید
2-آنهایی که به طور فیزیکی عمل می نمایند نظیر پرتودهی و فیلتراسیون مهمترین موارد انتخاب روش ضدعفونی کننده ها عبارتند از:
- حضور میکروارگانیسم ها در آب
- زمان تماس ضدعفونی کننده که در پیدایش محصولات ثانویه اهمیت دارد.
- کیفیت آب مورد نظر جهت ضدعفونی کردن
- PH آب
- زمان تماس ضدعفونی کننده که در پیدایش محصولات ثانویه اهمیت دارد.
ویژگی های مواد ضدعفونی کننده
- موادی که به عنوان ضدعفونی کننده مصرف می شوند باید خصوصیات زیر را دارا باشند:
- اثرات نامطلوب به ویژه از لحاظ سمیت در مصرف کننده ایجاد نکنند.
- باید بتواند به مدت کافی در آب باقی بماند.
- قابل دسترس و از لحاظ مقرون به صرفه باشد.
- قدرت لازم برای از بین بردن باکتری ها را داشته باشد.
عوامل موثر در فرایند ضدعفونی کردن آب
1- PH
PH آب در بازده ضدعفونی کننده اثر مهمی دارد زیرا می تواند در نوع واکنش ماده ضدعفونی کننده اثر بگذارد.
به عنوان مثال بهترین فرم کلر برای از بین بردن باکتری ها PH<7 می باشد.
2- دما
دما هم بر روی سینتیک واکنش و هم راندمان فرایند ضدعفونی کردن موثر است.
معمولا آب با حرارت بین 21 تا 29 درجه سانتی گراد ضدعفونی می شود.
اگر دمای آب کمتر از این مقدار باشد، برای ضدعفونی کردن آب زمان بیشتری لازم است. در دماهای بالاتر، پراکندگی کلر در اتمسفر زیادتر می شود.
3– میکروارگانیسم ها
کیفیت و کمیت میکروارگانیسم هایی که باید نابود شوند در چگونگی تاثیر ضدعفونی کننده، نقش دارند.
بدیم نعنا که هرچه تعداد میکروارگانیسم ها زیادتر باشد میزان ضدعفونی کننده بیشتری مورد نیاز خواهد بود.
همچنین کیست ها و ویروس ها در برابر مواد ضدعفونی کننده مقاومت بیشتری از خود نشان می دهند.
4- کدورت
در حالت عادی، میزان کدورت آبی که به فرآیند سالم سازی می رسد ناچیز و در حد صفر است.
کدورت بالا به میزان وسیعی راندمان ضدعفونی کردن را کاهش می دهد.
تجربه نشان داده که وقتی آبی از صافی عبور داده می شود کدورت آن باید یک واحد یا کمتر باشد.
بعضی از مواد معلق به علاوه به بالا بردن نیاز به مواد شیمیایی باعث کمتر شدن اثر ضد میکروبی ضدعفونی کننده ها خواهدگردید.
5- زمان تماس
برای یک غلظت معین از ضدعفونی کننده، هرچه زمان تماس طولانی تری باشد درصد مرگ باکتری ها بیشتر می شود.
6- مواد معدنی
بعضی از موادمعدنی، در صورت وجود داشتن در آب قدرت ضدعفونی کننده ها از لحاظ میکروب کشی کاهش می دهند
. مواد احیاء کننده نظیر منگنز، سولفید هیدروژن و آهن به سرعت با کلر وارد واکنش می شوند و از تاثیر کلر را به عنوان ماده ضدعفونی کننده کاسته می شود.