استفاده از فرآیند لجن فعال در تصفیه فاضلاب بهداشتی:
همانطور که آب آشامیدن را برای مصرف باید تصفیه کنند آب های فاضلاب هم باید قبل از آنکه به دامن طبیعت برگردد تصفیه شود.
در آب فاضلاب انواع و اقسام مواد و آلاینده های شیمیایی وجود دارد.
اگر بدون آنکه تصفیه شود به طبیعت برگردد خطرات زیست محیطی زیادی به وجود می آید.
مواد شیمیایی اگر به آب های شیرین وارد شوند اکسیژن موجود در آن را از بین برده و موجب از بین رفتن ماهی و آبزیان می شود.
بعضی از فاضلاب های خارج شده از کارخانجات حاوی موادی مانند سرب و جیوه است که این مواد موجب ایجاد بیماری های خطرناکی مانند سرطان در انسان می شود.
بنابراین تصفیه آب فاضلاب مساله ای بسیار حائز اهمیت است.
چندین روش برای تصفیه آب فاضلاب وجود دارد که یکی از این روش ها استفاده از لجن فعال است. در این مقاله به بررسی این روش خواهیم پرداخت.
فرآیند لجن فعال در تصفیه فاضلاب بهداشتی
فرآیند لجن فعال یکی از بهترین روش های تصفیه آب های فاضلاب محسوب می شود.
بزرگترین مزیت این روش آن است که از لحاظ اقتصادی کاملا مقرون به صرفه است زیرا در این روش مواد آلاینده توسط باکتری ها حذف می شود!
از آنجایی که در این روش فرآیند حذف آلاینده ها ومواد آلی به شکلی طبیعی انجام می شود به آن تصفیه فاضلاب به روش بیولوژیکی هم گفته می شود.
همانطور که می دانید باکتری های هوازی برای اینکه بتوانند به حیات خود ادامه دهند باید تغذیه کنند.
این باکتری ها از مواد و آلودگی های موجود در آب فاضلاب به عنوان غذا عمل کرده و خود را با آن تغذیه می کند.
بعد از آنکه تمامی آلاینده های خطرناک آب فاضلاب حذف شد که آب بی خطر وارد طبیعت می شود
و نگرانی از بابت ایجاد بیماری و آسیب به محیط زیست وجود نخواهد داشت.
فرایند لجن فعال چگونه انجام می شود؟
برای استفاده از فرآیند لجن فعال باید چندین بخش مهم در تصفیه خانه مورد توجه قرار گیرد: سیستم هوادهی، مخزن ته نشینی و سیستم برگشت لجن فعال.
حال اگر بخواهیم توضیح دهیم که فرآیند لجن فعال چگونه انجام می شود باید بگوییم که در قدم اول باکتری های هوازی و میکروارگانیسم ها برای مدت مشخصی در تصفیه خانه قرار می گیرند تا زمان به اندازه ی کافی برای انجام واکنش های بیولوژیکی وجود داشته باشد.
باکتری های هوازی برای رشد هم به غذا احتیاج دارند و هم به اکسیژن. به همین دلیل در مخزن باید تزریق هوا انجام شود.
با تزریق هوا به اندازه ی کافی به مخزن میکروارگانیسم ها شروع به تکثیر می کنند.
در نهایت باکتری ها هوازی و میکروارگانیسم ها به یکدیگر متصل شده و به شکل توده های سنگین درمی آیند.
این توده های سنگین به خاطر وزنشان در کف مخزن ته نشین می شوند.
توده های باکتری و میکروارگانیسم را از مخزن خارج می کنند تا برای دفعات بعدی هم بتوانند از آن ها استفاده کنند. به این فرآیند لجن فعال برگشتی می گویند.
تفاوت بین روش لجن فعال و روش های دیگر در تصفیه فاضلاب
سیستم لجن فعال به شکل موثرتری موادآلوده را از آب حذف می کند.
به طور مثال در روش فیزیکی که برای تصفیه آب استفاده می شود فقط آشغال ها و دانه های ریز و درشتی که در آب وجود دارد از آب خارج می شود.
البته بعد از آشغالگیری یک فرآیند فیلتراسیون هم انجام می شود اما باز هم این احتمال وجود دارد که باز هم برخی از مواد آلوده از آب حذف نشوند و آب آلوده به مواد شیمیایی به طبیعت برگردد.
روش دیگری که برای تصفیه آب استفاده می شود روش تصفیه آب شیمیایی است اما عیب این روش آن است.
که در پایان کار لجن زیادی ایجاد می شود و باید هزینه ی قابل توجهی را برای از بین بردن لجن پرداخت کرد.
کاربرد فرآیند لجن فعال در تصفیه فاضلاب
از این روش فقط برای تصفیه فاضلاب های شهری و خانگی استفاده نمی شود.
این روش کاربرد بسیار گسترده ای در تصفیه فاضلاب های کارخانه ها در شهرک های صنعتی دارد.
فاضلاب هایی که از برخی از کارخانه ها خارج می شود به شدت حاوی مواد شیمیایی و آلاینده های خطرناک است.
همانطور که در مقدمه ی مطلب هم اشاره کردیم چنانچه تصفیه ای روی این آب ها انجام نشود منجر به ایجاد خطرات زیست محیطی برای طبیعت می شود.
همچنین به علت آلودگی های ایجاد شده جان انسان های بسیاری به خطر می افتد.
به صورت خلاصه و تیتر وار اگر بخواهیم کاربرد فرآیند لجن فعال در تصفیه فاضلاب را مرور کنیم باید به موارد زیر اشاره کنیم:
• فاضلاب بهداشتی در انواع مجتمع های مسکونی، کمپ های نظامی، آموزشی و کارگاه های پروژه های بزرگ عمران
• استفاده از روش لجن فعال در تصفیه کردن فاضلاب خانه های شهری
•تصفیه فاضلاب های مراکزی همچون بیمارستان و مراکز بهداشتی و درمانی و همچنین کشتارگاه ها
• لجن فعال در شهرک های صنعتی
• پساب ها و تصفیه فاضلاب کارخانجات تولید مواد صنعتی و غذایی، نساجی، تولید محصولات پلاستیکی
مزایای استفاده از فرآیند لجن فعال در تصفیه فاضلاب بهداشتی
همانطور که گفتیم چندین روش برای تصفیه آب فاضلاب های شهری و صنعتی وجود دارد اما روش لجن فعال در میان روش های دیگر از مزایای بیشتری برخوردار است که یکی از مهم ترین آن ها این است که این روش راندمان و بازدهی بسیار بالایی را در حذف مواد شیمیایی دارا می باشد.
از این روش می توان در شرایط مختلف استفاده کرد.
طبیعتا فاضلاب های کارخانجات آلوده تر از فاضلاب شهری است اما از این روش می توان هم برای فاضلاب خانگی و هم برای شهرک های صنعتی استفاده کرد.
مزیت دیگر این روش ان است که از نظر اقتصادی خیلی مقرون به صرفه است.
نتیجه گیری
در این مقاله به شکلی مختصر در خصوص فرآیند لجن فعال و اینکه چطور انجام می شود صحبت کردیم.
به اهمیت تصفیه آب فاضلاب های شهری و صنعتی اشاره کردیم. در نهایت کاربردها و مزایای استفاده از روش لجن فعال را در تصفیه آب فاضلاب بیان کردیم.